Müdahelenin men’i davası, bir mal üzerindeki hakların kullanımının engellenmesi durumunda, mal sahibinin hukuki yolla müdahaleyi önlemek amacıyla açtığı davadır. Bu dava, bir başkasının haksız bir saldırı sonucunda malın kullanımının engellenmesini gidermeyi amaçlar. Malik, haksız müdahalede bulunan kişiye karşı iki tür dava açabilir.Bunlar istihkak davası ve el atmanın önlenmesi davalarıdır.
El atmanın önlenmesi davaları, mal sahibinin malını haksız olarak elinde bulunduran ve kullanımını engelleyen kişiye karşı açılan davalardır. Müdahelenin men’i davası, mülkiyet hakkının ihlal edildiği durumlarda mal sahibine müdahaleyi sonlandırma hakkı tanır ve Anayasal bir hak olan mülkiyet hakkını korur. Bu davaya aynı zamanda el atmanın önlenmesi davası veya müdahelenin men’i davası da denir.
El Atmanın Önlenmesi Davası Şartları Nelerdir
Müdahelenin men’i davasının açılabilmesi için esas olan iki şart vardır bu şartlar
Malik Olma Şartı
El atmanın önlenmesi davasını açacak kişinin, mülkiyet haklarına ve yetkilerine sahip olması gerekmektedir. Bu, malik veya malikin mirasçıları tarafından davayı açabileceği anlamına gelir. Önemli olan, kişinin mülkiyet hakkına sahip olmasıdır, malın kendisi değil. Taşınmazlarda, tapuda malik olarak kaydedilmemiş bir kişinin taşınmazlar bakımından müdahelenin men’i davası açması mümkün değildir. Taşınırlar için ise zilyetlik, mülkiyete dayanak olduğundan dava açan kişinin, ilgili eşyanın kendisinin malik olduğunu kanıtlaması gerekmektedir.
Haksız Bir Müdahalenin Varlığı
Müdahelenin men’i davasının açılabilmesi için, kişinin malik olduğu mala karşı haksız bir müdahalenin olması gerekmektedir. Bu müdahale, hiçbir haklı ve yerinde gerekçeye dayanmayan bir saldırı olmalı ve devam etmelidir. Saldırının nasıl gerçekleştiği önemli değildir, önemli olan haksız olmasıdır. Yani saldırının herhangi bir hakka dayanmaması yeterlidir. Bu dava, mülkiyet hakkının korunmasını amaçladığı için saldırganın kusurlu olması gerekli değildir.
El Atmanın Önlenmesi Davası (Müdahelenin Men’i) Kime Karşı Açılabilir
El atmanın önlenmesi davasında davacı, mülkiyet hakkı gasp edilen kişi veya onun mirasçısıdır. El atmanın önlenmesi davası açılan kişi bu mülkiyet haklarını gasp ederek malikin mülkünü kullanmasına veya bu mülk üzerindeki haklardan yararlanmasına engel olan kişidir. Bu davalar karmaşık ve zor davalar olması sebebiyle uzman bir düzce gayrimenkul avukatı desteği almanızı tavsiye ederiz.
Türk medeni kanunun 683.maddesine göre:
‘’Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir. Malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabileceği gibi, her türlü haksız elatmanın önlenmesini de dava edebilir.’’
El Birliği Mülkiyetinde El Atmanın Önlenmesi
Elbirliği mülkiyetinde el atmanın önlenmesi davaları, ortakların veya paydaşların, birlikte sahip oldukları taşınmaz mal veya mülkiyet üzerindeki haksız müdahaleyi engellemek için bireysel olarak başvurdukları bir hukuki yol olarak tanımlanır. Her bir ortak veya paydaş, tek başına dava açma hakkına sahiptir. Paylı mülkiyette ise, taşınmazdan yararlanamayan paydaş, diğer paydaşlardan payına yönelik haksız bir el atmanın engellenmesini talep edebilir. Elbirliği mülkiyetinde bile, bir paydaş, diğer paydaşların onayını almadan ortak taşınmazdan yararlanmayı engelleyen paydaşlar aleyhine dava açabilir. Ancak, paydaşın tartışmasız olarak kullanmaya devam ettiği bir bölüm varsa, bu bölüm için dava açma hakkı bulunmamaktadır.
Zilyetliğe Dayalı El Atmanın Önlenmesi
Zilyetlik, malın gerçek kullanıcısı olmayı ve mülkiyet hakkından bağımsız olarak eşyayı kontrol etmeyi içerir. Bir kişi, zilyetlik hakkını mülkiyet hakkından farklı olarak sadece fiili bir durumla destekleyebilir. Zilyet, malın sahibi olmayabilir, ancak malı kullanma ve elinde bulundurma hakkına sahip olabilir.
Türk medeni kanunun 983.maddesine göre
‘’Saldırıda bulunan, şey üzerinde bir hak iddia etse bile; zilyetliği saldırıya uğrayan, ona karşı dava açabilir. Dava, saldırının sona erdirilmesine, sebebinin önlenmesine ve zararın giderilmesine yönelik olur.’’
El Atmanın Önlenmesi Davasında İspat Şartı
Müdahelenin men’i ispat şartı, davacının kendisinin hak sahibi olduğunu kanıtlamasını ve davasını destekleyecek deliller sunmasını gerektirir. Davacı, malik, sınırlı ayni hak sahibi, rehin hakkı sahibi veya paydaş olduğunu ispatlamak için belgeler veya diğer deliller sunmalıdır. Ayrıca, davacı müdahalenin haksız olduğunu da ispatlamalıdır. Müdahalenin hiçbir haklı gerekçeye dayanmadığını ve mülkiyet hakkını ihlal ettiğini kanıtlamak zorundadır. Davalı ise savunmasında kendi müdahalesinin haklı olduğunu kanıtlamak için deliller sunabilir. Bu süreçte size destek olacak alanında uzman bir Düzce gayrimenkul avukatı ile çalışmanız büyük önem taşımaktadır.
El Atmanın Önlenmesi Davasında Zaman Aşım
Müdahelenin men’i, mülk üzerinde haksız bir işgalin devam ettiği sürece açılabilir. Mülkiyet hakkının temel bir hak olması nedeniyle, el atmanın önlenmesi davalarında herhangi bir hak düşürücü veya zaman aşımı süresi bulunmamaktadır.
El Atmanın Önlenmesi Davası ve Ecrimisil Davası Farkı
El atmanın önlenmesi davası (müdahelenin men’i davası), bir malın haksız bir şekilde işgal edilmesi durumunda, işgali yapan kişiye karşı mal sahibinin müdahaleyi durdurmak amacıyla açtığı bir davadır. Bu dava, müdahalenin sonlandırılmasını hedefler ve mal sahibine malının kullanımını geri kazandırmayı amaçlar.
Ecrimisil davası ise, haksız işgal nedeniyle mal sahibinin uğradığı zararların tazmin edilmesi için açılan bir davadır. Haksız işgal süresi boyunca mal sahibi, malını kullanamamaktan dolayı zararlar yaşar. Ecrimisil davası, bu zararların tazmini talebini içerir ve işgali yapan kişiden hak sahibinin uğradığı zararların karşılanmasını amaçlar.

El Atmanın Önlenmesi Davası Örnek Yargıtay Kararı
Elatma, doğrudan doğruya bir insan fiili ile meydana gelebileceği gibi, davalının kendi iradesiyle yarattığı bir durum ile malikin mülkiyet hakkını kısıtladığı bir hâl olarak da görünebilir (.../Seliçi/..., s. 322). Başka bir ifade ile, yapma veya yapmama şeklinde insan fiiline dayanmakla birlikte insanın sorumlu olduğu durumdan (yok etme veya önleme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi gibi) da kaynaklanabilir. Burada önemle vurgulanmalıdır ki, kanun hükmünde haksız el atmadan söz edilmiş olması karşısında, bütün bu müdahalelerin haksız olması gerekmektedir. Diğer bir anlatımla müdahale yasadan veya sözleşmeden kaynaklanan aynî ya da şahsî bir hakka dayanmamalıdır. Elatmanın önlenmesi davası, mülkiyet hakkına elatılan taşınır veya taşınmaz malın maliki tarafından eşyaya haksız olarak elatan kişiye karşı açılır. Davanın açılabilmesi için, taşınır veya taşınmaz üzerindeki aynî hakka elatmanın mevcut veya gelecekte doğacak olması ve davacının elatmaya katlanma yükümlülüğünün bulunmaması gereklidir. Elatmanın önlenmesi davasında, ispat yükü davacıdadır (TMK m. 6, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 190/1). Bu anlamda davacı, aynî hakkını ve davalının aynî hakka elattığını ispatla yükümlüdür. Davalı da, aynî hakka elatmadığını veya elatmakla birlikte elatmasının haksız olmadığını (davacının elatmaya katlanmakla yükümlü olduğunu) ispatla yükümlüdür. Elatmanın önlenmesi davasının amacı, aynî hakka elatmanın sona erdirilmesi veya elatma tehlikesinin önlenmesidir. Elatmanın önlenmesi davası sonucunda davalı, elatmayı sona erdirecek davranışları yapmaya veya elatmaya yol açacak davranışlardan kaçınmaya mahkûm edilir. Elatmanın önlenmesi davasının amacı da, davalıyı yapmaya veya yapmamaya mahkûm eden hükmün icrası ile gerçekleşir.
El Atmanın Önlenmesi Davası Örnek İhtarname
İHTARNAME
KEŞİDECİ :
VEKİLİ :
ADRES :
MUHATAP :
KONU : İşgalci olarak oturduğunuz taşınmazda elatmanın önlenmesi ile ecrimisil bedellerinin ödenmesi hakkındaki ihtarımızdır.
AÇIKLAMALAR:
1- Müvekkilin maliki olduğu “……… ili, ……. ilçesi ( ) Ada ( )Parsel Numaralı taşınmazı 2017 yılından bu yana kullanmaktasınız. İlgili taşınmaz müvekkil adına kayıtlıdır.
2- Müvekkil tarafından ihtar konusu taşınmazın kullanımı bakımından tarafınıza herhangi bir muvafakat verilmemiş; tarafınızla herhangi bir kira sözleşmesi akdedilmemiştir. Müvekkille aranızda herhangi bir sözleşme olmadığından bahisle hali hazırda Türk Medeni Kanunu anlamında işgalci konumunda bulunmaktasınız.
3- İşbu sebeple ihtar konusu ……… ili, ……. ilçesi, ( ) Ada ( ) Parsel Numaralı taşınmaz üzerindeki işgalinizi işbu ihtarnamenin tarafınıza tebliğ edildiği tarihten itibaren on beş (15) gün içinde boşaltarak haksız işgale son vermenizi, ilgili taşınmazı 2017 yılından bu yana kullanmanız sebebiyle ( ) Türk lirası ecrimisil bedelini tarafımıza ödemenizi, aksi takdirde elatmanın önlenmesi ile ecrimisil taleplerimizi dava yoluyla tarafınıza ileterek yasal yollara başvuracağımızı, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin tarafınıza yüklenebileceğini saygılarımızla ihtar ederiz.
Üç suretten ibaret olan işbu ihtarnamenin bir suretinin dairenizde saklanmasını, bir suretinin muhataba normal tebligat vasıtasıyla tebliğini ve bir suretinin de tarafımıza verilmesini saygı ile ihtar eden olarak talepederim.
Keşideci Vekili Av. Enes Efe ÖZTÜRK
El Atmanın Önlenmesi Davasında Yetkili Mahkeme
El atmanın önlenmesi davalarında görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemeleri’dir. Asliye Hukuk Mahkemeleri, genel olarak hukuki uyuşmazlıkların çözümünde görevli olan mahkemelerdir. El atmanın önlenmesi davası da mülkiyet hakkının korunması ve müdahaleye ilişkin hukuki ihtilafların çözümünden doğması sebebiyle Asliye Hukuk Mahkemeleri’nde görülür. Mahkeme süreçlerinde Düzce gayrimenkul avukatı desteği almanızı tavsiye ederiz.
El Atmanın Önlenmesi Davası Sık Sorulan Sorular
El atmanın önlenmesi davasında harç giderleri ne kadardır?
Bu davalarda dava harcı nispi harca tabi olması sebebiyle, harç ücreti mülkün değeri üzerinden hesaplanmaktadır.
El atmanın önlenmesi davasında karar kesinleşmeden icraya koyulabilir mi?
El atmanın önlenmesi davasında karar kesinleşmeden icraya konulması mümkün değildir.
El atmanın önlenmesi davalarında ihtarname şartı aranır mı?
El atmanın önlenmesi davasında ihtarname şartı aranmamaktadır.