Ecrimisil Davası (Haksız İşgal Tazminatı)

Ecrimisil davası, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, zilyet olmayan mal sahibinin, malik olmayan kötü niyetli bir kişiden talep edebileceği haksız işgal tazminatıdır. Bu tazminat, taşınır veya taşınmaz mallar için istenebilir. Mal sahibi, malı haklı bir neden olmaksızın zilyet olan kişiden ecrimisil talep edebilmesi için, işgalci kişinin kötü niyetli olduğunu kanıtlamalıdır.

Ecrimisil davasında, mahkeme işgalin süresi, nedeni, sahibin zararlarına etkisi ve diğer faktörleri değerlendirerek karar verir. Mahkeme, işgalci kişinin sahibe tazminat ödemesini veya işgalin sona erdirilmesini hükmedebilir.

Haksız İşgal Nedir?

Haksız işgal, bir mülkün malikinin rızası veya hukuki bir dayanağı olmaksızın başka bir kişi tarafından kullanılması, kontrol edilmesidir. Malikin mülkü üzerindeki haklarının gasp edilmesi, kullanım ve kontrol hakkının kısmen veya tamamen elinden alınması durumunda haksız işgal gerçekleşmiş olur.

Örneğin; A adlı bir şahıs B adlı mülk sahibinin arazisini hukuki bir temeli veya mülk sahibinin rızası olmadan işgal etmeye başlar, arazi üzerinde yapılar oluşturarak bundan gelir elder veya B adlı mülk sahibinin arazisinde oluşturduğu yapıları kullanarak malikin mülkünü kullanmasına engel olur. Bu durumda B adlı mülk sahibi haksız işgale uğrayan taraf olmaktadır.

Ecrimisil (Haksız İşgal Tazminatı) Talep Etme Şartları Nelerdir?

Haksız işgal tazminatı talep edebilmek için üç unsurun sağlanması gerekmektedir.

Haksız işgalin gerçekleşmiş olması, mülkün malikin rızası olmadan kullanılması ve malikin mülk üzerindeki haklarının gasp edilmesi gerekmektedir.

Kötü niyet İşgalcinin, bilinçli bir şekilde mal sahibinin haklarını ihlal etmeye yönelik hareket etmesidir. Bu, işgalcinin mülk sahibinin haklarını tanımamakta, bilerek haksız bir işgal gerçekleştirmekte veya mülk sahibinin haklarına zarar vermek amacıyla hareket etmektedir.

Ecrimisil davasında kötü niyetin varlığı, işgalcinin kasıtlı olarak mülkü haksız bir şekilde işgal ettiğini gösterir. Kötü niyetli bir işgalci, mal sahibinin zarar görmesine neden olan eylemlerde bulunur ve bu nedenle mal sahibi, ecrimisil talep ederek bu zararları telafi etme hakkına sahiptir.

İşgal nedeniyle zarar meydana gelmesi gerekmektedir, mal sahibinin mülkünü kullanma veya kontrol etme yetkisini kaybetmesi sonucunda ortaya çıkan ekonomik veya diğer türdeki kayıplar işgal nedeniyle oluşan zararları kapsar. Bu durumda önemli olan husus zararın işgal nedeniyle gerçeklemiş olmasıdır işgalden kaynaklanmayan zararlar bu maddeyi kapsamaz.

Fuzuli Şagil (İşgalci) Kime Denir?

Ecrimisil davasında işgalci bir araziyi, evi veya benzeri bir alanı malikinin rızası veya hukuki bir dayanak olmadan kullanan, yöneten (işgal eden) kişiye denmektedir.

Örneğin; A adlı bir kişiye ait olan bir arazi, B adlı bir kişi tarafından haksız bir şekilde işgal edilir. B, herhangi bir izin veya hukuki dayanağı olmaksızın araziyi kullanmaya başlar ve üzerinde yapılar inşa eder. B, araziyi kendi çıkarları için kullanırken, A'nın mal sahibi olarak mülkünü kullanma hakkı gasp edilir. Bu durumda, B fuzuli şagil olarak kabul edilir.

Haksız İşgal Nedeniyle Zarar Meydana Gelmesi

Haksız işgal nedeniyle meydana gelmiş olan zararlar ecrimisil davası kapsamındadır. Yargıtaya göre şu zararlar sonucu haksız işgal tazminatı talep edilebilir.

• Haksız işgal nedeniyle malın eskimesi/yıpranması sebebiyle oluşan zararlar.
• Haksız işgal nedeniyle malikin kaçırdığı veya elde edemediği faydalar. (olumlu zararlar)
• Haksız işgal durumunda mülk sahibinin işgal nedeniyle maruz kaldığı kayıpları ve mülkün kullanımından doğrudan etkilenen olumsuz sonuçlar. (olumsuz zarar)

Ecrimisil Davasında İntifadan Men Şartı

El birliği mülkiyeti durumunda mirasçılar arasında, her bir mirasçı belirli bir paya sahip değildir. El birliği mülkiyetine tabi malların tamamına her mirasçı hak sahibidir. Ancak, bazı durumlarda bir mirasçı diğer mirasçının payını haksız bir şekilde işgal edebilir. Bu durumda, mirasçılar arasında ecrimisil davası gündeme gelebilir. Mirasçıların, ecrimisil davası açabilmesi için “İntifadan Men” şartının gerçekleşmiş olmasını gerektirir.

Örneğin; A,B,C isimli üç kardeşe 2 ev miras kalmıştır A bu evlerden birisinde yaşarken diğer ev kiraya verilmiş, kira geliri B ve C kardeşleri arasında eşit olarak paylaşılmaktadır. Normal koşullarda her bir kardeşin 2/3 oranında hakkı bulunmaktayken bu senaryoda B ve C kardeşlerine 1/2 oranında pay kalmaktadır. Bu nedenle A haksız işgal gerçekleştirmiş olur ve diğer kardeşlerin haksız işgal tazminatı talep etme hakları bulunmaktadır.

Ortaklar Arasında Ecrimisil

Ortaklar arasındaki ecrimsil davasında ortaklar belli bir paya sahip değilse intifadan men koşulu aranır. Haksız işgale uğrayan tarafın önceden işgalciye intifadan men yoluyla mülkün işgalini sonlandırmasını talep etmesi gerekmektedir. Eğer ortaklar arasında paylar belirlenmiş ise intifadan men koşulu aranmaksızın haksız işgal tazminatı talep edilebilir.

Ecrimisil Davası Yargıtay Kararı Örneği

Y.1.HD. E. 2009/9648 K. 2009/11456 T. 05.11.2009 sayılı karara göre

Davacı, taşınmazı 12 Ocak 2004 tarihinde satın almıştır. Satın alma esnasında, taşınmazın davalının eşi tarafından kullanıldığını ve onun hükümranlığı altında olduğunu bilmiştir. Dava ise 8 Mart 2006 tarihinde açılmıştır. Davacı, dava tarihinden önce davalının kullanımına itiraz etmemiş ve kendisine herhangi bir ihtar göndermemiştir. Bu durum, davacının kullanıma onay verdiği anlamına gelir ve ayrıca muvafakat de dava açıldığında geri alınır. Dolayısıyla, dava öncesine ilişkin ecrimisil hükmünün doğru olmadığı belirtilmelidir.

Karardan anlaşıldığı üzere ihtarname ecrimisil davalarında büyük önem taşımaktadır. Dava içeriğine göre değişmekle beraber ihtarname çekilmemesi durumunda davanın seyrinin değişebilmesi mümkündür.

Ecrimisil Tazminatı Nasıl Hesaplanır

Ecrimisilin hesaplanması uzmanlık ve bilgi birikimi gerektiren bir alandır. Ecrimisil hesaplanırken mülkün bulunduğu konum, çevresel faktörler, işgalin süresi ve doğan zararlar hesaplanarak bir ecrimisil bedeli çıkarılmalıdır. Ecrimisil hesaplaması uzmanlık gerektiren zorlu bir alan olduğu için uzman bir Düzce avukatlık ve Düzce gayrimenkul avukatı desteği almanızı tavsiye ederiz.

Yargıtay 1.hukuk dairesi 2017/3747 E. , 2017/4705 K. Sayılı kararına göre kira üzerinden haksız işgal tazminatı hesaplanmasında

İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir.

Ecrimisil Davasında Zaman Aşımı Süresi

Ecrimisil davaları 5 yıllık zaman aşımı süresine tabidir. 5 yıl içerisinde talepte bulunulmaması halinde zaman aşımı sebebiyle ecrimisil hakkının kaybolması söz konusu olabilir. Bu yüzden ecrimisil davalarında 5 yıllık zaman aşımını göz önünde bulundurarak hareket etmek büyük önem taşır. Bu tarz durumlarda hak kaybına uğramamanız adına alanında uzman Düzce gayrimenkul avukatı desteği almanızı tavsiye ederiz.

Ecrimisil Davasında Görevli Mahkeme

Ecrimisil davalarında yetkili mahkeme, Türkiye’de genel olarak Asliye Hukuk Mahkemeleri’dir. Asliye Hukuk Mahkemeleri, mülkiyet ve ecrimisil gibi hukuki uyuşmazlıkların çözümlendiği mahkemelerdir.

Hukuk muhakemeleri kanununa göre ‘’Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.’’

Ecrimisil Davası Sık Sorulan Sorular